Tarih öncesi okyanus yırtıcılarından: Mosasaurus

                                             ''Bu bir yeni medya dersi proje çalışmasıdır''

                                                                                      via:National Park Service

 

Tarih öncesi okyanus yırtıcılarından: MOSASAURUS(MOSAZOR)       

Mosazorlar, Kretase döneminin(145 milyon yıl önce) ortalarında ortaya çıkmış, daha çok tatlı sularda yaşamış deniz canlılarıdır. Bilimsel adı ile Mosasaurus Hoffmanni, dinozorlar ile aynı dönemde yaşamıştır fakat kendisi bir dinozor değil deniz sürüngenidir.

Ortalama boyutları 15 metredir fakat bazı büyük mosazorların 18 metreye kadar ulaştıkları gözlemlenmiştir. Yapılarına baktığımızda çok iyi yüzücü olduklarını anlayabiliriz çünkü mosazorların köpek balıklarının kuyruklarına benzer uzun kuyrukları vardı, bu avantaj da onların denizde kolay hareket etmelerini sağlıyordu. Mosazor'un ön ve arka yüzgeçleri vardı ve ön yüzgeçleri arka yüzgeçlerine nazaran daha çok gelişmişti. Beslenirken küçük köpek balıkları, döneminden başka bir yırtıcı olan Plesiosauruslar, kaplumbağalar, kuşlar ve bazen kendi türlerini avlamayı tercih etmişti.                    

 Mosazor aile içinde, Mosasaurus ve Tylosaurus olarak iki farklı türe ayrılır. Aşağıda Mosasaurus  ve Tylosaurus'un 1.80 boyundaki bir insanla karşılaştırılmış halini görebiliriz.      

                                                                      Mosasaurus                                                                                   

                                                            via:Prehistoric-wildlife

                                                                           Tylosaurus                                                                    

                                                            via:Prehistoric-wildlife

Mosazorlar deniz canlıları olmalarına rağmen su içerisinde nefes alamazlardı ve suyun dışına çıkıp solunum yapmaları gerekirdi, buna rağmen su içerisinde 45 dakika nefeslerini tutabilirlerdi.  Mosazorların tahmini çene basınçları 57 bin newton olarak kayıtlara geçmiştir, bu rakam da yaklaşık 6 ton yapar. Dişleri ise düzdü ve 3 santimetreye kadar ulaştığı gözlemlendi. Mosazor'un çene basıncını bir megalodon ile kıyaslayacak olursak mosazor megalodon'un 19 ton'luk çene basıncının altında kalır.

Mosazorların nesillerinin tükenmesinin nedeni, Chicxulub Krateri'nin olduğu bölgeye asteroit çarpması sonucu, Kretase-Tersiyer jeolojik devrinin bitmesidir. Bu dönem bitince mosazorlar da dinazorlar gibi dünyadan yok olmuşlardır. 

Kayıtlara geçen ilk mosazor fosilleri Hollanda'nın Maastricht kentinde bulundu. 1808 yılında doğa bilimci Georges Cuvier bu fosillerin suda yaşamış dev bir kertenkeleye ait olduğu sonucuna vardı. 1822 yılında ise paleontolog William Daniel Conybeare bu canlının holotipini inceleyerek, Maas Nehri'nden ilham aldı ve bu canlıya Mosasaurus adını verdi.

            via:Aventuras na Historia   

Ülkemizde 1999 yılında mosazor fosillerine rastlanılmıştır. Hacettepe Üniversitesi üyesi Prof. Dr. Cemal Tunoğlu Kastamonu'nun Devrekani ilçesinde mosazor fosilleri bulmuştur. Bu fosilleri aşağıda gözlemleyebiliriz.

via:Taylor & Francis Online